هگمتانه، گروه خبر همدان - لیلا نادعلی‌فر: استان همدان دارای زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های بسیاری است. این استان از لحاظ تولید ناخالص ملی در رتبه 19 کشور قرار دارد و بخش صنعت و معدن این استان با نیروی انسانی که دارد می‌تواند به توسعه خوبی برسد.

به گزارش خبرنگار هگمتانه، همدان، ملایر و بهار، به ترتیب سه شهر دارای بیشترین واحدهای صنعتی در استان هستند.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان با بیان اینکه یک هزار و 117 واحد تولیدی صنعتی پروانه دار در استان فعالیت دارد می‌گوید: در همدان واحدهای صنعتی و معدنی خوبی مانند کارخانه‌های سیمان، صنایع غذایی و فولاد وجود دارد که به عنوان یک ظرفیت برای استان محسوب می‌شود.

یقیناً استان همدان ظرفیت خوبی در زمینه توسعه اقتصادی دارد گواه آن نیز افتتاح بزرگ‌ترین کارخانه تولید کفش زنانه در غرب کشور است، در این واحد که هفته گذشته به بهره برداری رسید برای 150 نفر به صورت مستقیم و 100 نفر به صورت غیرمستقیم شغل ایجاد شد.

اما امروزه بخش صنعت و معدن استان همدان با داشتن این گونه ظرفیت‌ها حال خوشی ندارد و با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند.

*نبود سرمایه در گردش مشکل واحدهای تولیدی

یکی از کارخانه داران همدانی با بیان اینکه بیش از یک سال و نیم است که کارخانه اش تعطیل است می‌گوید: به دلیل نداشتن سرمایه در گردش واحد سنگ‌بری ما قادر به رقابت با سایر واحدها نیست.

مدیر سنگ‌بری الوند گرانیت با اشاره به اینکه مواد اولیه بسیار گران است ادامه می‌دهد: قیمت‌ها دائماً در نوسان است و خودمان نیز سردرگم هستیم که چه کاری را انجام دهیم.

آقای عربی با بیان اینکه با تعطیل شدن کارخانه مجبور به تعدیل 30 نفر نیرو شده است می‌گوید: یکی از شرکا اقدام به کلاهبرداری کرده که این اقدام وی باعث شده است این واحد با مشکل نبود نقدینگی مواجه شود.

وی با اشاره به اینکه سنگ‌های پیاده راه بوعلی توسط کارخانه وی تهیه شده است اضافه می‌کند: مشکلات خود را با سازمان صمت مطرح کرده ایم که آنها نیز به ما گفتند تسهیلات به شما می‌دهیم تا کارتان دوباره رونق گیرد.

این کارخانه دار همدانی با بیان اینکه تسهیلات با نرخ 18 درصد بود می‌گوید: یک واحد تولیدی در شرایط کنونی چگونه می‌تواند این گونه وام بگیرد؛ گرفتن وام با کارمزد زیاد فقط به سود مؤسسات بانکی است.

وی با اشاره به اینکه می‌بایست سازمان‌ها همکاری و حمایت بیشتری از واحدهای تولید کنند اضافه می‌کند: در چنین شرایطی واقعاً نمی‌دانیم دردمان را به چه کسی بگوییم تا کمک حالمان باشد.

حمیدرضا متین رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان با بیان اینکه 89 واحد در استان تعطیل است می‌گوید: از این تعداد 35 درصد به دلیل عدم توجیه اقتصادی، 20 درصد اختلاف با شرکا و بخشی نیز به دلیل مشکلات بانکی و حجم انبوه بدهی تعطیل هستند.

وی با بیان اینکه در حال بررسی مشکلات و حل آنها هستیم ادامه می‌دهد: بررسی مشکلات واحدهایی مانند فولاد جعفری در دستور کار است که امیدواریم تا هفته دولت به چرخه تولید بازگردد.

نبود سرمایه در گردش مشکلات عدیده‌ای را برای واحدهای تولیدی ایجاد کرده است، قدرت خرید مردم در کشور به شدت کاهش یافته و در چنین شرایطی مردم بیشتر به تهیه کالاهای اساسی و مورد نیاز خود می‌پردازند. به گفته مسؤولان سازمان جهاد کشاورزی استان وضعیت کارخانه‌های مواد غذایی خوب است؛ اما سایر کارخانه‌ها در این اوضاع دل خوشی ندارند.

مدیرکارخانه اوندچوب که تولید کننده روکش‌های طبیعی برای چوب و در کنار آن چوب بستنی است نیز می‌گوید: در شرایط کنونی مردم بیشتر به فکر تهیه ارزاق خود هستند تا وسایل دیگر، به همین منظور نقدینگی در بازار بسیار کاهش یافته است.

علیزاده با اشاره به اینکه از چوب جنگل‌های داخلی نمی‌توانیم استفاده کنیم بیان می‌کند: ما مجبوریم مواد اولیه خود را از خارج کشور تهیه کنیم که با مشکلات ارزی و افزایش بی رویه و نوسان در قیمت دلار مواجه هستیم.

وی عنوان می‌کند: یک تشکل یا نهادی باید باشد که بتواند ارز دولتی را از یک کانال انتقال دهد و باعث شود مواد اولیه از خارج وارد کشور شود.

وی که مدیر شهرک صنعتی بوعلی نیز هست با تأکید بر اینکه این شرایط باعث شده واسطه‌ها و دلال‌ها در بازار افزایش یابند می‌گوید: طی یک سال گذشته 70-75 واحد با 500-600 کارگر در این شهرک تعطیل شده است.

*واحدهای صنعتی با مشکلاتی همچون سخت‌گیری ادارات مواجه هستند

*جعفری: بسیاری از تولیدکنندگان به بانک‌ها بدهکار هستند

رئیس خانه صنعت استان همدان نیز با بیان اینکه واحدهای صنعتی با مشکلاتی مانند سخت گیری ادارات مواجه هستند می‌گوید: برخی سازمان‌ها علیرغم تأکیدات ستاد اقتصاد مقاومتی مبنی بر حل مشکلات به این دستورات گوش نمی‌دهند.

جعفری تصریح می‌کند: مشکلات واحدهای صنعتی و تولیدی آنقدر زیاد است که سازمان‌ها از عهده حل آن بر نمی‌آیند.

وی می‌گوید: فروشندگان خارجی از فروش مواد اولیه به ایران خودداری می‌کنند و مجبور هستیم با واسطه اجناس مورد نیاز خود را تهیه کنیم که ناامن است.

رئیس خانه صنعت استان همدان با اشاره به اینکه مشکل تأمین مواد اولیه دامن همه واحدهای صنعتی را گرفته است عنوان می‌کند: سود صنعت بسیار کم است که این باعث افزایش مشکلات این بخش شده است.

وی با تأکید بر اینکه واحدهای تولیدی هم اکنون سربازان خط مقدم جنگ اقتصادی هستند بیان می‌کند: باید از اجرای قوانین سلیقه‌ای خودداری شود چرا که تولیدکنندگان برای ادامه مسیر پر پیچ و خم تولید نیاز به حمایت دارند.

*مردم از کالای تولید داخل استفاده کنند

جعفری با بیان اینکه اگر مشکلات تولیدکنندگان رفع نشود، مشکلات به صورت تصاعدی افزایش می‌یابد، می‌افزاید: در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان به بانک‌ها بدهکار هستند و کسی دیگر جرأت گرفتن وام را ندارد.

وی می‌گوید: می‌بایست مردم در چنین شرایطی از کالای تولید داخل استفاده کنند و واحدهای تولیدی نیز کالای ایرانی با کیفیت تولید کنند کالایی که باعث افتخار ایران شود.

*مرتضایی: معادن استان یک میلیون و 800 هزارتن ذخیره ماده معدنی دارند

همدان در زمینه معدن نیز دارای ظرفیت بسیار است تا جایی که در این استان کوهستانی 26 نوع ماده معدنی یافت می‌شود.

رئیس خانه معدن استان همدان نیز با بیان اینکه معادن استان یک میلیون و 800 هزارتن ذخیره ماده معدنی دارند می‌گوید: این مقدار 3 درصد از ذخایر معدنی کشور را شامل می‌شود.

مرتضایی با بیان اینکه همدان علیرغم آنکه وسعت کمی دارد ولی دارای ذخیره معدنی خوبی است ادامه می‌دهد: ارزش این مقدار ماده معدنی برابر با 150 هزار میلیارد تومان است.

وی تعداد معادن استان را 280 معدن عنوان می‌کند و می‌گوید: این معادن بیشتر در مناطق دور افتاده است که می‌توان با توسعه آنها زمینه پیشرفت این مناطق را نیز فراهم کرد.

اما این بخش نیز علیرغم آنکه مواد اولیه آن در داخل استان وجود دارد با مشکلاتی همراه است تا جایی که نتوانسته است توسعه و رونقی را در این بخش ایجاد کند.

*معدن‌داران استان همدان توانایی خرید ادوات جدید را ندارند

یکی از دست اندرکاران بخش معدن نیز با بیان اینکه این بخش با مشکلاتی روبه‌رو است می‌گوید: متأسفانه در حال حاضر معدن کاران به دلیل مشکلات فراوان به ویژه در بخش استخراج و مواد معدنی، انگیزه‌ای برای گسترش و توسعه کار ندارند.

بشیری با اشاره به این موضوع که به روز نبودن ماشین‌آلات و بالابودن میزان سوخت‌ حامل‌های انرژی، هزینه‌های هنگفتی را برای واحدهای تولیدی به همراه دارد ادامه می‌دهد: به دلیل تحریم‌ها معدن‌داران استان همدان توانایی خرید ادوات جدید را ندارند که این مشکل تأثیر بسزایی در کاهش تولیدات داشته است.

*برخی قوانینی که در مجلس شورای اسلامی تصویب می‌شود با یکدیگر در تعارض است

رئیس خانه معدن استان همدان در ادامه با برشمردن مشکلات این بخش می‌گوید: واحدهای معدنی در زمینه‌های مقررات، اجرای مقررات که بیشتر به مجریان آن یعنی سازمان صمت مربوط می‌شود و قوانین و مقررا ت سایر ادارات با مشکلاتی مواجه هستند.

مرتضایی با بیان اینکه برخی قوانینی که در مجلس شورای اسلامی تصویب می‌شود با یکدیگر در تعارض است ادامه می‌دهد: سال گذشته این قوانین در کمیسیون تخصصی معدن و اتاق بازرگانی احصا و به مجلس ارسال شده است تا مورد بررسی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه برخی قوانین نیز به خوبی در ادارات مجری اجرا نمی‌شود اظهار می‌کند: نمونه این قوانین را در تبصره 3 ماده 19 قانون می‌توان یافت که اجرا نشده است.

این مسؤول ادامه می‌دهد: بی توجهی به این تبصره باعث شده است هرکسی در کار معادن دخالت کند و باعث مزاحمت‌هایی برای واحدها شود.

*نبود صنایع تبدیلی و فرآوری در بخش معدن استان

یکی از مشکلاتی که این بخش با آن مواجه است نبود صنایع تبدیلی و فرآوری در استان است به طوری که باعث شده است زخم‌های بیشماری بر پیکره این صنعت وارد شود.

مرتضایی با اشاره به اینکه اگر مواد معدنی در استان فرآوری شوند یقینا ارزش آن به 4 برابر خواهد رسید می‌گوید: ثروت فوق العاده‌ای در استان همدان وجود دارد که اگر فرآوری شود می‌تواند اقتصاد استان را دگرگون کند.

وی با بیان اینکه صنایع تبدیلی بخش معدن در استان بسیار ضعیف است ادامه می‌دهد: صنایع تبدیلی بخش معدن استان پیشرو نیست و عمده آن خام فروشی می‌شود.

مرتضایی با بیان اینکه مواد معدنی استان پس از استخراج در سایر استان‌ها فرآوری یا صادر می‌شود می‌گوید: 70تا 80 درصد مواد اولیه لعاب کاشی کشور در ملایر تولید می‌شود اما به استان‌های یزد و اصفهان برای فرآوری ارسال می‌شود.

وی با بیان اینکه اگر این مواد اولیه در استان فرآوری شود هزینه حمل و نقل کاهش می‌یابد اظهار کرد: اما در همدان تاکنون کاری در این زمینه انجام نشده است.

* 50 درصد از معادن استان تعطیل هستند

وی با اشاره به اینکه جذب سرمایه‌گذار در زمینه معدن در استان نیز ضعیف بوده است می‌گوید: هنوز ما نتوانسته ایم ظرفیت‌های بخش معدن استان را در قالب کتابچه‌ای ارائه دهیم.

وی با بیان اینکه 50 درصد از معادن استان تعطیل هستند می‌گوید: وجود مشکلات و مزاحمت‌های محلی، عدم تأمین مالی و سرمایه کافی و نبود کارخانه‌های فرآوری از جمله مشکلات این بخش به شمار می‌آید.

این مسؤول تحقق سرمایه‌گذاری خارجی در بخش معدن را راه نجات در این زمینه خوانده و می‌افزاید: معادن تأمین‌کننده ماده اولیه صنایع معدنی هستند و زمانی که این صنایع درزمینهٔ بازار فروش و تأمین نقدینگی دچار مشکل می‌شوند خرید مواد اولیه با رکود مواجه شده و مشکلات واحدهای معدنی نیز افزایش می‌یابد.

*زبردست: یک عزم جدی برای حل مشکلات واحدهای تولیدی و صنعتی استان نیاز است

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان همدان نیز با بیان اینکه می‌بایست یک عزم جدی برای حل مشکلات واحدهای تولیدی و صنعتی استان ایجاد شود می‌گوید: امروزه بخش تولید نیاز به حمایت بیشتری نسبت به گذشته دارد.

علی اصغر زبردست با تأکید بر اینکه می‌بایست بخش دولتی در کنار بخش خصوصی قرار گیرد اضافه می‌کند: مدیریت استان توجه زیادی به تولید دارد، اما کار در بدنه اداری با پیچ و خم‌های زیادی روبه‌رو است.

این مسؤول با اشاره به اینکه در سفر به کشور عمان فردی همدانی را پیدا کردیم که 30-40 سال در کار صادرات است گفت: این فرد با اینکه خانه زندگی اش در همدان و دفترش نیز در داخل کشور است اما سازمان‌های صنعت معدن تجارت و جهاد کشاورزی از وجود وی خبر ندارند.

زبردست با بیان اینکه تأمین حجم زیادی از میوه بازار عمان دست این فرد است اظهار کرد: وقتی از وی می‌پرسم تو که همدانی هستی چرا دفترت در همدان نیست می‌گوید اینجا همکاری نمی‌کنند.

زبردست با اشاره به اینکه با این فرد صحبت کردیم که 2-3 محصول خود را از همدان تأمین کند اظهار کرد: با سازمان صنعت معدن و تجارت صحبت کرده ایم که مجوز بارانداز صنعتی در این رابطه بدهند و اقدامات لازم در این زمینه انجام شود.

*کلام پایانی

استان همدان اگرچه استانی بیشتر کشاورزی است اما همان طور که گفته شد ظرفیت‌های عظیمی در زمینه معدن و صنعت دارد که می‌توان از آنها به خوبی استفاده کرد. گسترش صنایع تبدیلی و فرآوری در این بخش تأثیری عظیم در فرآوری محصولات و جلوگیری از خام فروشی دارد. جذب سرمایه‌گذار، کاهش بروکراسی‌های اداری و کاهش کارمزد تسهیلات بانکی از جمله راهکارهایی است که می‌تواند سرمایه‌گذاران این بخش را دلگرم به تولید کند.

در وضعیت کنونی که استان با بیکاری دست و پنجه نرم می‌کند حتی اگر به گفته مسؤولان همدان در زمینه ایجاد اشتغال در کشور جزو سه استان برتر باشد وجود یک نفر جوان بیکار در این سرزمین جای نگرانی دارد.