هگمتانه، گروه خبر همدان: سرپرست سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری همدان با بیان اینکه تکمیل خطوط انتقال آب برای آبیاری فضای سبز همدان در دستور کار قرار دارد گفت: تحقیقات علمی برای نجات درختان شهر آغاز شد.
به گزارش هگمتانه، مهرداد خورشیدوند، روز دوشنبه در جمع خبرنگاران با اشاره به چالش‌های فضای سبز شهر، اظهار کرد: تغییرات اقلیمی در سال‌های اخیر تأثیر مستقیم و چشمگیری بر وضعیت فضای سبز همدان گذاشته است.
وی افزود: بر اساس آمارهای هواشناسی، میانگین دمای منطقه غرب کشور حدود 5 درجه افزایش یافته و این امر موجب بروز تنش‌های حرارتی در گونه‌های گیاهی و درختان همدان شده است.
سرپرست سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری همدان عنوان کرد: درختانی که طی سال‌ها با شرایط اقلیمی سرد سازگار شده بودند، در برابر این تغییرات دما دچار تنش شده و برخی از آن‌ها به‌صورت ناگهانی خشک شده‌اند. در تابستان امسال نیز نشانه‌هایی از کاهش شادابی برگ‌ها در برخی گونه‌ها مشاهده شد که با همکاری جامعه علمی و دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفت.
خورشیدوند با اشاره به اینکه برای بررسی دقیق‌تر موضوع، قراردادی پژوهشی با دانشگاه صنعتی اصفهان منعقد شده است خاطرنشان کرد: در مرحله نخست این پژوهش، اقدامات کوتاه‌مدت و میان‌مدتی برای احیای فضای سبز پیشنهاد شده که شامل اصلاح الگوی آبیاری، استفاده از مدل‌های خاص کوددهی و شست‌وشوی درختان از گرد و غبار است.
وی با اشاره به وضعیت منابع آبی شهر بیان کرد: کاهش منابع آب در دو تا سه سال اخیر، وضعیت بغرنجی را برای آبیاری فضای سبز ایجاد کرده است.
سرپرست سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری همدان با بیان اینکه در حال حاضر هیچ‌گونه استفاده‌ای از آب‌های نامتعارف نظیر آب خاکستری و پساب تصفیه‌شده در همدان صورت نمی‌گیرد افزود: منابع فعلی فضای سبز صرفاً از آب‌های سطحی و زیرسطحی تأمین می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: توزیع منابع آبی در مناطق مختلف شهر نیز یکنواخت نیست؛ به‌گونه‌ای که مناطق 3 و 4 در پایین‌دست شهر دارای بیشترین چاه‌های آب هستند، در حالی که مناطق 1 و 2 در بالادست با کمبود شدید منابع مواجه‌اند.
خورشیدوند تأکید کرد: با توجه به شکنندگی فضای سبز و افزایش تنش‌های اقلیمی، این سازمان در حال اجرای برنامه‌ای علمی و کارگاهی برای حفظ و تقویت درختان است تا از خسارت‌های بیشتر جلوگیری شود.

استفاده از پساب تصفیه‌خانه در دستور کار سال آینده
وی در ادامه سخنان خود با اشاره به برنامه‌های این سازمان برای مدیریت منابع آبی، عنوان کرد: بخش قابل‌توجهی از منابع آبی شهر در مناطق 3 و 4 واقع شده و به همین منظور برنامه‌ای برای انتقال آب از این مناطق به مناطق 1 و 2 تدوین شده است.
سرپرست سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری همدان با بیان اینکه این طرح چندین سال است که در دستور کار شهرداری قرار دارد و هر سال بخشی از آن تکمیل می‌شود افزود: تاکنون حدود 50 درصد از ظرفیت خطوط انتقال آب شهری اجرا شده و بخشی از مسیر لوله‌گذاری نیز در دست انجام است.
وی تصریح کرد: تا زمانی که شبکه انتقال به‌طور کامل تکمیل نشود، ناگزیر هستیم که بخشی از آبیاری فضای سبز را از طریق تانکر انجام دهیم.
خورشیدوند با بیان اینکه در حال حاضرآبیاری تانکری به‌صورت شبانه‌روزی فعال است و آب از مخازن شمال شهر به مخازن جنوب شهر انتقال می‌یابد تا آبیاری درختان مناطق کم‌آب انجام شود ادامه داد: علاوه بر شبکه انتقال، شبکه توزیع آب آبیاری شامل لوله‌های آبیاری قطره‌ای در بوستان‌ها و معابر نیز تاکنون حدود 50 درصد پیشرفت داشته و برای تکمیل آن به اعتبارات بیشتری نیاز است.
وی با تأکید بر نقش مشارکت شهروندان در حفظ فضای سبز گفت: در حال حاضر حدود 400 هزار اصله درخت در شهر همدان وجود دارد که نزدیک به 300 هزار اصله از آن‌ها در حاشیه معابر قرار دارند و از شهروندان درخواست داریم در آبیاری درختان حاشیه منازل خود مشارکت کنند، چرا که سطح آب‌های زیرزمینی به‌شدت کاهش یافته و امکان پوشش کامل با تانکر در تمام نقاط شهر وجود ندارد.
سرپرست سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری همدان در ادامه از برنامه شهرداری برای استفاده از آب‌های نامتعارف و پساب تصفیه‌شده خبر داد و گفت: مطالعات اولیه این طرح انجام شده و در صورت تصویب در بودجه سال آینده، اجرای آن آغاز خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: برنامه ما شامل ایجاد تصفیه‌خانه‌های محلی و همچنین دریافت سهمی از آب تصفیه‌خانه مرکزی شهر برای انتقال به مخزن اصلی واقع در منطقه راه کربلا است.
خورشیدوند تأکید کرد: اجرای این طرح، گام بلندی در جهت پایداری منابع آبی فضای سبز همدان خواهد بود و با حمایت شهردار، شورای اسلامی شهر و مدیران مناطق، در سال آینده عملیاتی می‌شود.

کاهش 30 درصدی تعداد تانکرها در شهر
معاون فضای سبز سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری همدان نیز با اشاره به چالش‌های موجود در حوزه آبیاری فضای سبز اظهار کرد: در حال حاضر بخش قابل‌توجهی از آبیاری در شهر به‌صورت سنتی و با تانکر و شلنگ انجام می‌شود.
مجید توتونی افزود: حدود 55 درصد از فضای سبز شهر هنوز زیر پوشش سامانه‌های مکانیزه آبیاری قرار نگرفته است و به همین دلیل استفاده از روش سنتی اجتناب‌ناپذیر است.
وی بیان کرد: حدود 80 درصد منابع آبی فضای سبز از محدوده کوی فرهنگیان تأمین می‌شود و انتقال آب تا مناطق دوردست‌تر مانند اعتمادیه، به‌دلیل فاصله زیاد، نیازمند صرف انرژی و زمان بالاست.
معاون فضای سبز سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری همدان تصریح کرد: هرچند استفاده از تانکرهای آب‌رسانی موجب افزایش ترافیک و هدررفت بخشی از آب می‌شود، اما با توجه به محدودیت منابع و وضعیت فعلی شبکه انتقال، فعلاً جایگزین مؤثری برای آن وجود ندارد.
وی گفت: با هدف کاهش تردد تانکرها در شهر، امسال تعداد آن‌ها نسبت به سال گذشته 20 تا 30 درصد کاهش یافته و برخی تانکرها تجمیع شده‌اند تا از تبعات اجتماعی و ترافیکی کاسته شود.
توتونی افزود: ممکن است شهروندان از دیدن عبور تانکرهای 30 هزار لیتری در شهر یا جاری‌شدن آب در معابر انتقاد داشته باشند، اما باید توجه داشت که هدف ما حفظ فضای سبز موجود و جلوگیری از خشکیدگی درختان است و هدر رفت به آن شکل نیست.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در حال حاضر مساحت فضای سبز تحت پوشش سازمان سیما و منظر شهرداری همدان حدود 640 هکتار است که شامل پارک‌ها، فضاهای جنگلی و عرصه‌های عمومی می‌شود.
معاون فضای سبز سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری همدان با تأکید بر سیاست‌های جدید سازمان در سال‌های اخیر اظهار کرد: رویکرد ما حرکت به‌سمت استفاده از گونه‌های مقاوم به کم‌آبی و سازگار با شرایط اقلیمی جدید است.
وی یادآور شد: در سال‌های اخیر تلاش کرده‌ایم سطح چمن‌کاری‌ها را کاهش دهیم، چراکه چمن به‌دلیل نیاز آبی بالا و بهره وری پایین، تنها جنبه زیبایی دارد و از نظر زیست محیطی گزینه مناسبی برای اقلیم همدان نیست.
توتونی در پایان با اشاره به اهمیت همکاری شهروندان گفت: در کنار تلاش‌های شهرداری برای حفظ فضای سبز، انتظار داریم مردم نیز از قطع درختان خودداری کرده و در صورت مشاهده چنین مواردی، موضوع را اطلاع دهند تا همچنین مشارکت شهروندان در آبیاری درختان حاشیه منازل می‌تواند به پایداری فضای سبز کمک شایانی کند.
ناظر عالی فضای سبز منطقه یک شهرداری همدان هم با اشاره به ویژگی‌های منحصربه‌فرد فضای سبز این شهر اظهار کرد: نوع و پراکندگی پوشش سبز همدان با بسیاری از شهرهای کشور متفاوت است.
سید مجید موسوی افزود: در برخی شهرها ممکن است سرانه فضای سبز بیشتر از همدان باشد، اما به‌دلیل تمرکز فضای سبز در پارک‌های خاص، ظاهر شهری چندان سبز به نظر نمی‌رسد؛ در حالی‌که در همدان، فضای سبز در سراسر شهر پراکنده است و در بیشتر خیابان‌ها و معابر، درختان و پوشش سبز مشاهده می‌شود.
وی تصریح کرد: این پراکندگی فضای سبز سبب شده که مدیریت و آبیاری آن نیز به‌صورت پراکنده و دشوارتر انجام شود.
ناظر عالی فضای سبز منطقه یک شهرداری همدان تأکید کرد: مصرف آب در فضای سبز همدان در مقایسه با وسعت آن زیاد نیست، اما مدیریت توزیع آب در سطح گسترده شهر چالش‌برانگیز است.
وی در ادامه با اشاره به وضعیت آبیاری گفت: در حال حاضر حدود 55 درصد از فضاهای سبز قابل‌تبدیل، زیر پوشش سامانه آبیاری تحت فشار قرار گرفته‌اند، اما به‌دلیل شرایط اقلیمی و محدودیت‌های زیرساختی، استفاده از تانکر همچنان ضروری است.
موسوی ضمن تأکید بر تلاش مجموعه برای کاهش مصرف آب افزود: هدف ما همواره افزایش بهره وری آبیاری و استفاده از گونه‌های مقاوم به کم‌آبی بوده است و هیچ روشی وجود ندارد که بهره وری آبیاری را به صد درصد برساند و ما در کنار اصلاح الگوی کشت، سعی داریم با روش‌های جدید، اتلاف آب را به حداقل برسانیم.